Dzięki dobremu planowi powieści, wbrew powszechnym wyobrażeniom, pisanie wcale nie przestanie być zabawne! Dobry plan powieści zwiększy tempo powstawania kolejnych rozdziałów i sprawi, że długie godziny spędzone na gapieniu się w pusty ekran już nigdy nie będą częścią Twojego życia.
Jeśli chcesz skończyć powieść, nic prostszego! Dzięki metodologii, którą przedstawiam poniżej, uda Ci się! I to dokładnie w takim czasie, w jakim oczekujesz. O ile, rzecz jasna, będziesz się trzymać założeń, więc jeśli to Twój pierwszy raz z dobrym planem powieści, nie obiecuj sobie, że każdego dnia napiszesz 10 stron dziennie. Mnie akurat się udało, kiedy pisałam drugą powieść, ale tylko dlatego, że zrezygnowałam ze wszystkich innych obowiązków.
I Najpierw odpowiedz sobie na trzy pytania: kto, z jakiego powodu i w jakim celu?
Kto?
Bohater to absolutnie najważniejszy, niezbędny element Twojej historii. Istnieją rewelacyjne książki, w których nikt nie pamięta, o co tak dokładnie chodziło, ale o postaciach w nich występujących wciąż się rozmawia! Przykład? Izabela Łęcka. W Lalce Prusa było tak wiele ciekawych wątków: pamiętniki Rzeckiego, myśl polskiego idealizmu w kontraście z zepsutym społeczeństwem, życie Warszawy… Ale to wszystko blednie przy Izabeli, która tak często pojawia się w kontekście wyrachowanej, działającej większości na nerwy suczy.
To samo, jeśli chodzi o inne dzieła kultury, np. seriale. Bez doktora Gregory’ego House’a nie byłoby serialu! Można byłoby zrobić dokument o zagadkach medycznych, z których i tak rozwiązaniem w większości przypadków byłby toczeń, ale nie osiem wielokrotnie nagradzanych sezonów!
Więcej na ten temat w cyklu artykułów Bohater Prawdziwy:
- Wygląd postaci, czyli czyste paznokcie zawsze w cenie
- Przeszłość postaci, czyli jak wielki cień może rzucić pizza
- Przyszłość postaci, czyli co nas kręci, co nas podnieca
- Teraźniejszość postaci, czyli jesteś średnią pięciu osób, z którymi spędzasz najwięcej czasu
- Teraźniejszość postaci, czyli przechodzimy do trzeciego wymiaru
6. Wprowadzenie postaci, czyli jak szybko spieprzyć całą powieść i odstraszyć czytelnika
Chcesz skonstruować rewelacyjną postać? Kup karty pracy Bohater Prawdziwy za 14,90!
Z jakiego powodu?
Coś kiedyś musiało się stać, by bohater mógł puścić się w wir wydarzeń (np. wyruszyć w podróż lub zacząć tropić przestępcę), a do tego w trakcie rozwoju akcji, przeżyć przemianę. Nic nie dzieje się bez przypadkowo, zawsze jest jakaś przyczyna i konieczność, przynajmniej wedle Platona, naszego zachodniego systemu wartości oraz upodobań czytelników na całym świecie. Przy okazji zastanów się nie tylko, dlaczego Twój bohater zaczyna działać, ale co sprawiło, że w ogóle chcesz napisać o nim książkę. Jeśli jeszcze tego nie wiesz, odsyłam Cię do artykułu Jak zacząć pisać książkę, by zrobić to najlepiej?
W jakim celu?
Co Twoja postać chce osiągnąć? Do czego prowadzi cała historia? I to na dwóch planach: dosłownym i metaforycznym.
Bo to nie to samo, wiesz? Potraktuj plan dosłowny jako grę, w której Twój bohater wbija kolejne levele. Tu zdobędzie nową broń, tam otworzy sekretne drzwi, wreszcie pokona okrutnego potwora. Ale co jest pod spodem?
Sens metaforyczny. Co chcesz przekazać swojemu czytelnikowi? O czym w istocie traktuje Twoja powieść? O miłości? Walce z niesprawiedliwością? Może chcesz pokazać, że dobro zawsze wygrywa albo wręcz przeciwnie? Jaki efekt pragniesz wywołać u czytelnika, gdy zamknie Twoją książkę? Czy to będzie strach, uczucie ulgi, spełnienia, a może motywacja? Wszystko zależy od Twojej twórczej inwencji!
II Teraz powinieneś mieć już co najmniej trzy punkty: wstęp, rozwinięcie i zakończenie.
To pierwsza wersja Twojego planu, lecz musisz ją dopracować, uzupełniając o więcej informacji. Co będzie katalizatorem danej sytuacji, w jakich okolicznościach nastąpi pierwszy punkt zwrotny, i co z finałową kulminacją?
Według mojej metody, plan jednego wątku ma zawsze 11 punktów. Ale powieść, podobnie jak fuga, to utwór polifoniczny; składa się na nią wiele mniejszych historii, dlatego dla każdego wątku wykonuję osobny plan. Jeśli mam zatem 4 lub 5 wątków, oznacza to, że powieść będzie miała 44 lub 55 punktów. Splatam je w jeden plan zdarzeń, pamiętając o zasadach chronologii.
Tylko w międzyczasie nie zapomnij o świecie!
Nie mówię o Twoim świecie, Autorze! O nim jak najbardziej już dawno powinieneś przestać myśleć. Skup się na powieści! Już w trakcie sporządzania planu musisz wiedzieć, jakie elementy rzeczywistości Twojego bohatera będą grały najważniejszą rolę w książce. Zwłaszcza, jeśli jest to powieść fantasy. Mapka to podstawa. Inaczej posypie Ci się czas akcji. Napiszesz, dajmy na to, że Twój bohater płynął z portu A do portu B przez dwa miesiące, ale okaże się, że tak naprawdę jego podróż nie powinna trwać więcej niż trzy tygodnie. Musisz stworzyć ogół zasad dla rzeczywistości Twoich bohaterów.
Przede wszystkim nie mogą cały czas przebywać w jednym miejscu! Nawet w Pokoju Emmy Donoghue bohaterowie w końcu wydostają się z więzienia. Zrób listę miejsc, do jakich zabierzesz swoje postaci, a potem nie zapomnij o jej zrealizowaniu.
Potrzebujesz więcej teorii? Przeczytaj artykuł na spisekpisarzy.pl pt. Jak zaplanować opowieść w 10 prostych krokach.
Najlepszy wpis na początek roku! Bardzo tego potrzebowałam, bo pomoże mi ogarnąć się z tym, co mam teraz.
Muszę nauczyć się wstawać o godzinę wcześniej, może wtedy coś uda mi się ruszyć z pisaniem. No ale to od lutego ;D Absurdem jest zaczynać z postanowieniami/celami noworocznymi od stycznia. ;D
Dziękuję!
Jestem pewna, że nie skończyłabym swojej pierwszej książki, gdyby nie plan. Utknęłam w połowie i dopiero plan „wyciągnął” mnie z dołka i skłonił do regularnej pracy. Teraz już wiem, że pisanie drugiej części powieści zacznę od tworzenia planu. Przyda mi się pomysł z tworzeniem osobnych planów dla wątków i złożeniu ich potem do kupy. Dzięki. 🙂